Advies 2024/05

Advies nr. 2024/05 van de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH) over het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 december 2016 tot regeling van de samenstelling, de werking en de zetel van het Nationaal College voor Socialeverzekeringsgeneeskunde inzake arbeidsongeschiktheid, uitgebracht tijdens de plenaire vergadering van 16/09/2024.

Advies uitgebracht op verzoek van de heer Frank Vandenbroucke, Minister van Sociale Zaken, in zijn brief van 22/08/2024.

• Voor opvolging aan de heer Frank Vandenbroucke, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
• Voor opvolging aan het Nationaal College voor Socialeverzekeringsgeneeskunde inzake arbeidsongeschiktheid
• Ter informatie aan mevrouw Karine Lalieux, Minister van Pensioenen en Maatschappelijke Integratie, belast met Personen met een Handicap
• Ter informatie aan Unia
• Ter informatie aan het UNCRPD-coördinatiemechanisme
• Ter informatie aan de federale ombudsman

Een ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 december 2016 tot regeling van de samenstelling, de werking en de zetel van het Nationaal College voor Socialeverzekeringsgeneeskunde inzake arbeidsongeschiktheid werd de NHRPH voorgelegd.

Het ontwerp van koninklijk besluit heeft tot doel de aanwijzing van twee ondervoorzitters voor het Nationaal College voor Socialeverzekeringsgeneeskunde inzake arbeidsongeschiktheid mogelijk te maken en het bedrag van het presentiegeld te indexeren.

A. Wat betreft het ontwerp van koninklijk besluit

De NHRPH heeft geen bijzondere opmerkingen over het ontwerp van koninklijk besluit.

B. Wat betreft eerdere verzoeken van de NHRPH

Zie adviezen 2023-10 en 2021-06. De geformuleerde verzoeken zijn zonder gevolg gebleven en zijn dus nog steeds relevant. Deze verzoeken zijn bijzonder belangrijk voor de NHRPH: de NHRPH herhaalt deze dus en hoopt dat er deze keer wel gevolg aan wordt gegeven.

• De NHRPH vraagt zich af of het niet wenselijk zou zijn een permanent karakter te geven aan het Nationaal College voor Socialeverzekeringsgeneeskunde inzake arbeidsongeschiktheid. De arbeidswereld verandert voortdurend en het welzijn van werknemers blijft de komende jaren een uitdaging.

• De NHRPH heeft er nota van genomen dat de Minister het Nationaal College gevraagd had 9 fiches op te stellen in 2023 en 11 nieuwe fiches in 2024. De NHRPH herhaalt zijn verzoek om deze te kunnen raadplegen.

• Wat betreft de terugkeer naar werk van arbeidsongeschikte personen wijst de NHRPH nogmaals op de volgende realiteit: het opnieuw tewerkstellen van personen met een blijvende en onomkeerbare lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke handicap of chronisch zieken, kan uiteraard niet op dezelfde manier gebeuren als bij een werknemer die een groot deel van zijn zelfredzaamheid heeft teruggevonden na de invaliditeits- of ongeschiktheidsperiode. De wetgeving inzake de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid maakt overigens een onderscheid naargelang de oorsprong of het tijdstip van het begin van de handicap, of de persoon al dan niet heeft gewerkt enz. Het is niet langer aanvaardbaar (cf. Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap bekrachtigd door België in 2009) dat 2 personen met dezelfde handicap verschillend worden behandeld. De beoordelingsmethodes moeten dringend op elkaar worden afgestemd. Overigens, na verschillende jaren en fasen van aanpassing van de “Back to work”-maatregel wenst de NHRPH graag een evaluatie van deze maatregel te zien: aantal opnieuw tewerkgestelde personen, profiel, aangebrachte aanpassingen, betrokkenheid van de werkgevers, enz.

C. Wat betreft het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in de procedure voor het beoordelen van de handicap

Op 6 maart 2024 werd een conferentie over AI in de sociale zekerheid en de beoordeling van de arbeidsgeschiktheid georganiseerd door de FOD Sociale Zekerheid, onder leiding van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie en met de medewerking van de EUMASS.

⇒ De NHRPH herhaalt zijn verzoek om over de stukken van het colloquium te kunnen beschikken.
⇒ De NHRPH vraagt nogmaals om deel uit te maken van de werkgroep die m.b.t. deze problematiek werd opgericht. De NHRPH herinnert eraan erg begaan te zijn met de kwestie van de evaluatie van het verlies van het verdienvermogen, in het bijzonder m.b.t. de wet van 27 februari 1987 (stelsel van de tegemoetkomingen aan personen met een handicap) ten aanzien waarvan het raadplegen van de NHRPH verplicht is sinds 1987.