Advies 2015/15
Artikel 22ter grondwet
Advies nr. 2015/15 over het voorstel tot herziening van de Grondwet om bij titel II van de Grondwet een nieuw artikel 22ter in te voegen dat de personen met een handicap het genot van aangepaste maatregelen moet waarborgen die hen zelfstandigheid en culturele, maatschappelijke en professionele integratie verzekeren. Advies van de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH) geformuleerd tijdens de zitting van 15/06/2015.
Aanvrager
Advies van de NHRPH op eigen initiatief.
Onderwerp
Het voorstel van de heer Francis Delpérée, Volksvertegenwoordiger, heeft als doel in de Grondwet een nieuw artikel 22ter in te voegen om personen met een handicap het recht op aangepaste maatregelen te waarborgen die hen zelfstandigheid en culturele, maatschappelijke en professionele integratie verzekeren.
Wij herinneren eraan dat hij tijdens de vorige legislatuur een gelijkaardig voorstel heeft ingediend dat tijdens de plenaire zitting van 28 februari 2013 door de Senaat werd aangenomen en vervolgens werd vernietigd. De NHRPH heeft hierover een advies uitgebracht (2013-6). Het huidige voorstel herneemt deze tekst met een aantal aanpassingen.
Analyse
Het nieuwe artikel 22ter bepaalt dat:
- “Iedere persoon met een handicap heeft, afhankelijk van de aard en de ernst van zijn handicap, recht op maatregelen die hem zelfstandigheid en culturele, maatschappelijke en professionele integratie waarborgen.
- De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de bescherming van dat recht.”
De NHRPH wenst uitdrukkelijk aan te stippen dat het begrip “zelfstandigheid” voor zijn leden ook “financiële zelfstandigheid” omvat.
Advies
Artikel 4, punt 1 a) van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap bepaalt als volgt: “De Staten die Partij zijn verplichten zich te waarborgen en bevorderen dat alle personen met een handicap zonder enige vorm van discriminatie op grond van hun handicap ten volle alle mensenrechten en fundamentele vrijheden kunnen uitoefenen. Hiertoe verplichten de Staten die Partij zijn zich: a. tot het aannemen van alle relevante wetgevende, administratieve en andere maatregelen voor de tenuitvoerlegging van de rechten die in dit Verdrag erkend worden.”
De leden van de Nationale Hoge Raad voor personen met een handicap zijn van mening dat de goedkeuring van deze maatregel door de wetgevende kamers het beginsel van de waarborg van rechten en vrijheden die het voornoemde Verdrag aan de personen met een handicap toekent, in de Belgische Grondwet zou kunnen verankeren.
Vast staat dat, verschillende teksten over de mensenrechten ten spijt, personen met een handicap vaak geconfronteerd worden met discriminatie op basis van hun handicap.
De goedkeuring van dit voorstel zou een sterk signaal vormen naar de gehele maatschappij en de overheden toe. De NHRPH is voorstander van het vervangen van de term “integratie” door “inclusie”, een term die verwijst naar de notie van de inclusieve maatschappij, een ideaal dat de NHRPH nastreeft. De inclusieve maatschappij is een maatschappij die haar functioneren en de levensomstandigheden van haar leden op een dusdanige manier vormgeeft dat haar verschillende onderdelen kunnen samenleven en genieten van dezelfde rechten.
De NHRPH vreest overigens dat de noties van culturele, maatschappelijke en professionele integratie de facto bepaalde personen met een handicap uitsluiten.
De leden van de NHRPH vragen aan de voorzitters van de wetgevende kamers de nodige aandacht te schenken aan dit voorstel en zo snel mogelijk te zorgen voor de opvolging ervan.
Bezorgd
- Voor opvolging aan de heer Siegried Bracke, Voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers;
- Voor opvolging aan de heer Peter De Roover, Voorzitter van de Commissie voor de herziening van de Grondwet en de hervorming van de instellingen;
- Voor opvolging aan mevrouw Christine Defraigne, Voorzitster van de Senaat en Voorzitter van de Commissie voor institutionele aangelegenheden;
- Ter informatie aan de heer Francis Delpérée, lid van de Commissie voor institutionele aangelegenheden en van de Kamer van Volksvertegenwoordigers;
- Ter informatie aan mevrouw Elke Sleurs, Staatssecretaris voor Personen met een beperking;
- Ter informatie aan de heer Charles Michel, Eerste Minister
- Ter informatie aan de heer Johan Van Overtveldt, Minister van Financiën
- Ter informatie aan het Interfederaal Gelijkekansencentrum;
- Ter informatie aan het interfederaal coördinatiemechanisme.