Advies 2015/01

Advies nr. 2015/01 over de voortgangsstaat van het project “nood-sms” betreffende de toegang tot de hulpdiensten via een elektronisch tekstbericht (sms) voor doven, slechtzienden en spraakgestoorden. Advies van de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH), uitgebracht tijdens de zitting van 19 januari 2015

Advies op initiatief van de NHRPH

De sms voor urgentiediensten is een nieuwe dienst voor doven en slechthorenden of mensen met een andere handicap die de mondelinge communicatie met een noodoproepcentrale in de weg staat.

Het project werd geconceptualiseerd in 2012 en de NHRPH formuleerde een advies (2013-08) over de conceptnota. Het project werd in 2013 ingevoerd en uitgewerkt, maar liep wegens budgettaire beperkingen wat vertraging op ten aanzien van de aanvankelijke planning.
De operationalisering van fase 1 van het project (testfase) is voorzien voor midden februari 2015: de hulpcentra 112/100 en 101 zijn enkel bereikbaar via sms door middel van specifieke nummers. Tijdens fase 2 zullen de hulpcentra via sms bereikbaar zijn door middel van de klassieke noodnummers. Sms-berichten van geregistreerde personen zullen voorrang krijgen op andere sms-berichten.

De rechtsgrondslagen van dit project zijn:

De NHRPH heeft een zeer volledig advies gegeven (2013-08) over de inhoud van de conceptnota.

Het uitgangspunt is bepalend voor de doelgroep: een spraakoproep is de meest doeltreffende manier om een noodoproep te plaatsen, en heel wat oproepen naar de noodcentrales zijn kwaadwillig of ongewild.
Daarom wordt het project beperkt tot personen die niet in staat zijn een spraakoproep te doen. Om herkend te worden moeten ze zich op voorhand registeren.
De formele omschrijving van de doelgroep is een taak van de Staatssecretaris voor personen met een handicap, onverminderd de bevoegdheden van de gewesten en de gemeenschappen.

De leden van de NHRPH zijn verheugd dat het probleem van de bereikbaarheid van de nooddiensten ook bij de nieuwe regering op de politieke agenda staat. Tevens is de NHRPH heel positief over het wegwerken van de financiële obstakels die de uitwerking van het project in de weg staan, en over het voornemen om op lange termijn ook te kijken naar andere doelgroepen en andere technologieën (toepassingen voor smartphones, chat, …).

Wat de gedetailleerde inhoud van het project betreft, verwijst de NHRPH naar zijn vorig advies 2013-08 (zie bijlage).
De Raad wijst op de te enge doelgroepafbakening en verwijst hier naar de Europese richtlijn, waarin sprake is van ‘personen met een handicap’.
De NHRPH benadrukt dat de mogelijke technische oplossingen voor dove of slechthorende buitenlanders die tijdelijk in België verblijven of die naar België willen komen, ook moeten worden onderzocht.
Bovendien kan de Raad het niet eens zijn met de invoering van een systeem op basis van een voorafgaandelijke inschrijving en registratie: een verklaring op erewoord van de betrokkene zou moeten volstaan.
Daarom stelt de NRHPH voor dat het project zich zou laten inspireren door eventuele goede praktijken uit het buitenland.

Tot slot herinnert de NHRPH eraan dat de communicatie omtrent dit project, met inbegrip van de testfases, zo breed en zo duidelijk mogelijk moet zijn. Zo zouden de informatie-video’s ondertiteld moeten zijn in de drie landstalen.