Advies 2014/09

Advies nr. 2014/09 over de werken tot verbetering van de toegankelijkheid van station Brussel-Zuid. Advies van de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH), uitgebracht tijdens de zitting van 17/03/2014.

Advies op vraag van de werkgroep bestaande uit Accetics, Sensotec et de Brailleliga, in opdracht van de NMBS.

In het station van Namen is de afgelopen jaren een proefproject uitgevoerd om het station toegankelijker te maken voor personen met een visuele handicap. Na overwegend positieve reacties van het testpubliek (personen met een visuele handicap) op het multisensoriële actieplan van Namen ontstond het plan om een vergelijkbaar project te lanceren in Brussel-Zuid en andere stations in samenwerking met de firma Sensotec en de Brailleliga. Tijdens contacten met NMBS Holding vroeg die maatschappij om op grond van de ervaringen in Namen een beschrijvende analyse met algemene principes op te stellen voor de nieuwe beheerscontracten.

Vooraleer de werken aan te vatten wenste de betrokkenen het advies van de NHRPH.

Brussel-Zuid is een heel belangrijk station voor personenvervoer, ook voor personen met een (visuele) handicap. Voor de aanpassingen werd gekeken naar de ervaringen van de SNCF (Frankrijk) en de eigen ervaringen in het station van Namen.

In het station van Namen werd gewerkt volgens 3 thema’s:

NMBS Holding District Sud heeft in Namen 3 grote maatregelen genomen:

De nieuwe voorzieningen dienen als aanvulling op de bestaande toegankelijkheidsfaciliteiten, en niet ter vervanging van bestaande voorzieningen.

De personen met een visuele handicap waren naar verluidt enthousiast over de geluidsbakens, iets minder over de multisensoriële aanpak. Maatregel 3 was nog niet geïmplementeerd in Namen en moet dus nog worden geëvalueerd. Uit die evaluaties van het proefproject werden lessen getrokken, ook voor Brussel-Zuid en verdere projecten.

Het station van Namen is eenvoudig van structuur: rechthoekig, en met twee ingangen. Brussel-Zuid daarentegen is een zeer groot en complex station waarvan vooral de toegankelijkheid van de oudere delen te wensen over laat.

De architect wil Brussel-Zuid dus op een vergelijkbare manier aanvatten, maar niet zonder eerst de mening van de NHRPH gehoord te hebben.

Het is de bedoeling dat in de toekomst nog andere belangrijke stations aan de beurt komen. Wanneer deze systemen in meer stations worden geïnstalleerd, ontstaat er gaandeweg een netwerk van toegankelijke stations.

De NHRPH staat principieel positief tegenover deze benadering.

De NHRPH vraagt wel om bij de werkzaamheden niet de andere handicaps uit het oog te verliezen.

Bovendien is de stationsomgeving die toegankelijk moet zijn ruimer dan het station alleen. Overleg met de lokale autoriteiten en andere vervoersmaatschappijen is noodzakelijk.

Er moet wel over worden gewaakt dat de nieuwe ‘tools’ inderdaad als aanvulling op het bestaande aanbod van voorzieningen voor toegankelijkheid komen, en niet in de plaats van.

Vanzelfsprekend moet Revalor worden gerespecteerd. Interessante pistes en goede praktijkvoorbeelden moeten worden toegevoegd aan Revalor.

Verbeteringen kunnen in de nieuwe beheerscontracten worden opgenomen.

De NHRPH verwijst ook naar het VN-verdrag inzake de rechten van de personen met een handicap dat door België is geratificeerd. Het Verdrag vraagt o.a. dat de personen met een handicap worden betrokken bij beslissingen die hun aangaan, van de conceptie van het idee tot de ingebruikstelling.

De NHRPH vraagt uitdrukkelijk dat de NMBS de technische structuren inzake toegankelijkheid (CAWaB, Enter) raadpleegt voor een technische analyse.