Advies 2011/13
Statuut van de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH)
Advies over het statuut van de NHRPH met betrekking tot de uitvoering van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, uitgebracht tijdens de plenaire vergadering van 20/06/2011
Aanvrager
Advies op verzoek van de Eerste Minister (onderhoud van 31 mei 2011)
Onderwerp
De NHRPH heeft de Eerste Minister gesensibiliseerd voor de participatieve dimensie die het reflectie- en besluitvormingsproces moet krijgen ingevolge het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.
De dringende noodzaak om deze benadering structureel te concretiseren, met de actieve participatie van de NHRPH, werd beklemtoond.
Er werd aangekaart dat de NHRPH thans over te weinig middelen beschikt om deze nieuwe taak uit te voeren.
De Eerste Minister verwacht van de NHRPH concrete voorstellen die de NHRPH in staat moeten stellen om al zijn taken zo goed mogelijk te vervullen.
Analyse
1. Het Verdrag bepaalt dat personen met een handicap en de verenigingen die hen vertegenwoordigen betrokken moeten worden bij het reflectie- en besluitvormingsproces (artikelen 4 en 33).
2. In zijn huidige vorm is de NHRPH een adviesorgaan dat belast is met het onderzoek van alle problemen met betrekking tot personen met een handicap die onder de bevoegdheid van de federale overheid vallen (KB van 9 juli 1981). De NHRPH zal eind 2011 dan ook 30 jaar ervaring hebben.
De NHRPH is gemachtigd om, op eigen initiatief of op vraag van de bevoegde ministers, adviezen te geven of voorstellen te doen, onder andere met het oog op de rationalisering en de coördinatie van de wettelijke en reglementaire bepalingen. Administratief hangt de NHRPH af van de FOD Sociale Zekerheid, Directie-generaal Personen met een handicap. De minister die bevoegd is voor tegemoetkomingen voor personen met een handicap moet het advies van de NHRPH vragen over alle ontwerpen van koninklijk besluit tot uitvoering van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan personen met een handicap.
De NHRPH is samengesteld uit twintig leden die bijzonder gekwalificeerd zijn omwille van hun deelname aan de activiteiten van organisaties die actief zijn op het vlak van de integratie van personen met een handicap of omwille van hun sociale of wetenschappelijke bezigheden. De leden worden benoemd door de Koning voor een vernieuwbaar mandaat van 6 jaar.
De huidige voorzitter van de NHRPH is de heer Jokke Rombauts.
3. De NHRPH wordt bij zijn taken ondersteund door een secretariaat van 4 personen, die niet alleen de federale dossiers opvolgen, maar ook de supranationale dossiers, om een volledig zicht te hebben op de talrijke uitdagingen op het vlak van de behoeften van personen met een handicap in alle domeinen.
In dit kader bestaat het normale werk van het secretariaat uit:
- De voorbereiding van de vergaderingen van het bureau (maandelijks), van de plenaire vergaderingen (maandelijks) en van de werkgroepen (thans 6).
- Het opstellen van de verslagen, adviezen en briefwisseling.
- Het onderhouden van de website en het opstellen van de nieuwsbrieven die via de website worden verstuurd.
- Het opzoeken van informatie.
- Het meewerken aan de opmaak van het alternatieve verslag over de uitvoering van het VN-verdrag.
- Het deelnemen aan interne en externe werkgroepen en diverse informatievergaderingen.
- Het beantwoorden van vragen van politieke, economische en sociale actoren.
- Het interpelleren en sensibiliseren van alle politieke, economische en sociale actoren.
- Het opstellen van persberichten.
- Het opvolgen van de supranationale dossiers.
- Het opstellen van het jaarverslag
- Het samenwerken in netwerk met het Belgian Disability Forum vzw (BDF), de adviesraden in de deelgebieden en het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding
Sinds 2008 zijn er 90 adviezen uitgebracht (aan een aantal andere adviezen wordt nog gewerkt):
- 38 adviezen op eigen initiatief uitgebracht door de NHRPH;
- 25 adviezen uitgebracht op vraag van de Staatssecretaris voor Personen met een handicap
- 2 adviezen uitgebracht op vraag van de Minister van Sociale Zaken (2 adviezen die werden gevraagd op het einde van de vorige regeerperiode, toen de Minister van Sociale Zaken ook bevoegd was voor Personen met een handicap)
- 1 advies uitgebracht op vraag van de Minister van Werk en Gelijke Kansen
- 1 advies uitgebracht op vraag van het Parlement
- 1 advies uitgebracht op vraag van de FOD Mobiliteit en Vervoer;
- 20 adviezen uitgebracht op vraag van de NMBS Holding, van NMBS Mobility en Infrabel (of een van de werkgroepen waarin deze organisaties samenwerken met de NHRPH
- 1 advies uitgebracht op vraag van de Brussels Airport Company
- 1 advies uitgebracht op vraag van de DG Personen met een handicap
4. De Regering werkt thans aan werkinstrumenten voor de opvolging van het Verdrag. In deze instrumenten zal de NHRPH ook een rol hebben en een aantal taken vervullen:
- Ontwerp van Protocol in het kader van artikel 33.2
- Project "Handicapreferenten" (nota voor een volgende ministerraad)
5. De NHRPH herhaalt de krachtlijnen van zijn memorandum 2011 (bijgevoegd), die trouwens in overeenstemming zijn met de doelstellingen van het Verdrag:
- Mensenrechten van de personen met een handicap
- Justitie en gelijkheid: de persoon met een handicap is een volwaardig burger
- Waardigheid van de personen met een handicap: een waardig inkomen verzekeren
- Recht op arbeid en vorming voor personen met een handicap
- Verzekering Geneeskundige Verzorging en Uitkeringen, gelinkt aan handicap of ziekte, ongeacht de aard ervan
- Meer rekening houden met de behoeften van kinderen met een handicap
- Mobiliteit en toegankelijkheid van alle goederen en diensten
- Voorzieningen bij inclusie
- Versterking van het secretariaat van de NHRPH
Vele van deze dossiers zullen een sterk engagement en een sterke bewustmaking vanwege de NHRPH blijven vragen.
Advies
De NHRPH neemt op positieve wijze akte van het engagement van de eerste minister met betrekking tot de actieve participatie van de NHRPH in de reflectie- en besluitvormingsprocessen.
De NHRPH benadrukt dat zijn huidig mandaat en de middelen waarover hij thans beschikt niet volstaan om alle opdrachten te vervullen waarvoor hij verantwoordelijk is.
De NHRPH vraagt dat de tekst van het koninklijk besluit van 9 juli 1981 snel zou worden herzien, om tegemoet te komen aan de vereisten van artikelen 4 en 33 van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap.
De NHRPH herhaalt bijgevolg zijn vraag om zijn secretariaat te versterken, zodat het op een doeltreffende wijze zijn reflectie-, opvolgings- en onderhoudstaken kan vervullen, op alle voornoemde niveaus. Rekening houdende met de sterke en onvermijdelijke maar thans moeilijk te becijferen toename van de werkzaamheden en van de adviezen die zullen moeten worden uitgebracht, is de NHRPH van mening dat in eerste instantie het personeelsbestand van het secretariaat zo snel mogelijk moet worden verdubbeld.
De NHRPH vraagt ook nieuwe financiële middelen die het mogelijk moeten maken:
- Elektronisch informatie uit te wisselen en documenten af te drukken in opdracht van de leden;
- Dat de leden actief kunnen deelnemen aan de vergaderingen waarin de NHRPH is vertegenwoordigd (zitpenningen en kilometer- en parkeervergoeding). Ook deze deelname zal onvermijdelijk toenemen in de komende maanden, om de eerder vermelde redenen.
Bezorgd
- Voor verder gevolg aan de heer Yves Leterme, Eerste Minister, en aan de heer Jean-Marc Delizée, Staatssecretaris voor Personen met een handicap,
- Ter informatie aan de heer Melchior Wathelet, Minister van Begroting,
- Ter informatie aan het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding