Advies 2016/10

In de zomer 2015 heeft de regering een principeakkoord gesloten over de « tax shift » of belastingsverschuiving. De fiscale en parafiscale modaliteiten van dit akkoord werden bepaald in het kader van de begroting van de maand oktober 2015 (zie namelijk de wet van 26 december 2015 houdende maatregelen inzake versterking van jobcreatie en koopkracht, B.S 30/12/2015).

De Belgische arbeidsmarkt is gekenmerkt door een zeer hoge belasting op arbeid, wat gevolgen heeft voor, enerzijds, het behoud van de tewerkstelling en, anderzijds, het creëren van jobs. Het uitgangspunt van de tax shift is het principe van verschuiving van de lasten op arbeid naar andere bronnen van inkomsten voor de Staat. Het gaat voornamelijk om maatregelen in verband met het concurrentievermogen van de ondernemingen (vermindering van de fiscale lasten, …) en het verhogen van de koopkracht (maatregelen in het kader van de personenbelasting, …). Er is ook een luik ‘sociale correcties’ dat betrekking heeft op de steuntrekkers: de regering heeft een budget 50 miljoen euro voorzien voor de strijd tegen de armoede en de ondersteuning van de gezinnen met de laagste inkomsten. Het leefloon en de laagste pensioenen worden hier bedoeld.

De Raad betreurt dat het niet tijdig werd geraadpleegd over deze maatregel voor sociale correctie bestemd voor de steuntrekkers, alhoewel de regering zich ertoe verbonden heeft een beleid van handistreaming te voeren, waarbij de personen met een handicap inspraak hebben voor de  politieke beslissingen die op hen betrekking hebben.

In het kader van de strijd tegen armoede heeft de Staatssecretaris voor Armoedebestrijding, ook bevoegd voor personen met een handicap, in haar algemene beleidsnota van 4 november 2015 (pagina 53), onder de titel « Hoe bestrijden we armoede ? » naar het volgende verwezen:

« (…) wordt er een extra enveloppe van 50 miljoen euro vrijgemaakt vanaf 2016 om de leeflonen, de inkomensgarantie voor ouderen en de laagste pensioenen verder te verhogen. (…) »

De Raad is verwonderd dat dergelijke maatregel ook niet werd overwogen voor personen met een handicap, aangezien er eensgezindheid is op basis van betrouwbare studies over het feit dat een grote meerderheid van  personen met een handicap lage inkomsten heeft en het hoofd moet bieden aan situaties van grote onzekerheid. In zijn vorig advies 2016-02 over de algemene beleidsnota van de Staatssecretaris had de Raad in het bijzonder erop gewezen dat de inkomensvervangende tegemoetkoming een bestaansminimum moet garanderen en dus het niveau van de Europese armoededrempel moet bereiken (zie punt 5.)

Hij herinnert eraan dat de inkomensvervangende tegemoetkoming ook een niet-belastbare sociale uitkering is, die, in het verleden, steeds dezelfde evolutie heeft gekend als het leefloon.

Hij  vraagt dan ook dat maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat personen met een handicap niet zouden kunnen genieten van de sociale correctie van de tax shift.

• Voor opvolging aan mevrouw Sophie Wilmès, Minister van Begroting;
• Voor opvolging aan mevrouw Elke Sleurs, Staatssecretaris voor Personen met een beperking;
• Ter info aan de heer Charles Michel, Eerste Minister;
• Ter info aan de heer Johan Van Overtveldt, Minister van Financiën;
• Ter info aan de heer André Gubbels, Directeur-generaal Directie-generaal Personen met een handicap, FOD Sociale Zekerheid;
• Ter info aan Interfederaal Gelijkekansencentrum;
• Ter info aan het interfederaal coördinatiemechanisme.