Vandaag is het Internationale Dag van Personen met een Handicap
Wij vallen niet samen met onze handicap. Wij zijn volwaardige burgers.
De COVID-19-gezondheidscrisis verergerde veel van de zwakke plekken in onze sociale zekerheids- en welzijnsstelsels. Vanaf de eerste dagen van de lockdown - maar ook tijdens de graduele versoepelingen - verloren personen met een handicap en hun gezinnen hun ondersteuning en toegang tot collectieve goederen en diensten (adviezen 2020-07, 2020-08, 2020-09). Ze werden aan hun lot overgelaten en hun vrijheid en sociaal leven werden meer nog dan bij anderen teruggeschroefd (zie advies 2020-13).
Het vooruitzicht van een vaccin voor iedereen laat toe om naar de toekomst te kijken. Tegelijkertijd moet de politieke wereld ook leren van de aardschokken die we allemaal meemaakten in ons leven. We moeten ons zeer bewust zijn van de uitdagingen:
- de plaats van mensen met een handicap in onze samenleving: Mensen met een handicap en hun gezinnen eisen dat zij als volwaardige burgers worden behandeld. Het beleid moet een antwoord bieden op hun behoeften. Verder worden veel mensen met een handicap beroofd van hun stemrecht, kunnen ze niet kiezen waar ze gaan wonen, moeten ze behandelingen ondergaan waarvoor ze geen toestemming hebben gegeven enz. En dat allemaal omdat hun omgeving niet is aangepast aan hun behoeften.
- concrete data voor de ontwikkeling van beleidsmaatregelen, in overeenstemming met de concrete behoeften: Op dit moment is er geen overzicht van de behoeften van mensen met een handicap. Statbel kan ons vertellen wat de bezettingsgraad van hotels was tijdens de zomermaanden en zelfs hoeveel kippen in november zijn geslacht. Maar het blijkt onmogelijk om te bepalen hoeveel mensen met een handicap problemen ondervinden met mobiliteit, opleiding, thuisbegeleiding enz.!
- de deelname van mensen met een handicap aan de beslissingen die hen aangaan. De Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH) heeft al herhaaldelijk gewezen op de noodzaak om de adviesraden van personen met een handicap te betrekken. Enkel zo is het mogelijk om de behoeften op het terrein te leren kennen en in overleg een beleid uit te werken dat een antwoord biedt op de dagelijkse uitdagingen van personen met een handicap (advies 2020-10).
De regering-De Croo heeft belangrijke signalen gegeven ten gunste van de inclusie van personen met een handicap. Zo vroeg de NHRPH al jaren om de portefeuille van het handicapbeleid aan een Minister (in plaats van een staatssecretaris) toe te vertrouwen. Verder vond de NHRPH in de beleidsprogramma's initiatieven voor een waardiger leven (adviezen 2020-22 en 2020-23) en een betere maatschappelijke inclusie (advies 2020-21).
Waar een wil is, is een weg, maar de reis is lang…
De post-COVID-19-uitdagingen zijn enorm en zullen een impact hebben op alle burgers: Green Deal, herstelplan, toewijzing van Europese structuurfondsen, ... Meer dan ooit is het belangrijk dat personen met een handicap een volwaardige toegang krijgen tot opleiding, arbeid, toegankelijkheid, sociale participatie enz. Dit is immers de ware betekenis en reikwijdte van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap dat België 10 jaar geleden ratificeerde.
Op 3 december 2020, Internationale Dag van de personen met een handicap, herinnert de NHRPH België aan zijn verbintenissen. Belofte maakt schuld!