2011-09-30
Mijlpaalarrest: recht op gebarenvertolking op school
Recht op inclusief onderwijs
Ouders van dove en slechthorende kinderen dienden bij de rechtbank een verzoekschrift in tegen de Vlaamse minister van Onderwijs en tegen verschillende Vlaamse scholen. Ze wilden meer uren gebarentaalvertolking op school. De rechtbank van eerste aanleg van Gent gaf hun in juli 2009 gelijk en het Hof van beroep van Gent bevestigt nu het vonnis. De Vereniging van Vlaamse Dovenorganisaties (FEVLADO) en de Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap (NHRPH) reageren verheugd.
Discriminatie
De ouders namen het niet dat hun kinderen in het gewone onderwijscircuit maar voor 7 van de 30 lesuren gebarentolkondersteuning kregen. Discriminerend, kwetsend en veel te weinig, want het hypothekeert de kansen op doorstroming naar het hoger onderwijs en tot de reguliere arbeidsmarkt.
De Rechtbank van Eerste Aanleg van Gent oordeelde in juli 2009 dat er wel degelijk sprake is van discriminatie, omdat het huidige tolkenpakket van dove leerlingen een weigering uitmaakt van redelijke aanpassingen voor dove of slechthorende personen. De rechter beval de Vlaamse Gemeenschap op straffe van een dwangsom aan drie leerlingen een pakket tolk-uren van minimum 70% van de lesuren toe te kennen.
Beroep afgewezen
De Vlaamse Gemeenschap ging in beroep, maar het Hof van beroep in Gent heeft dit beroep over de hele lijn als ongegrond afgewezen.
Volgende zaken maken het arrest van het Hof van beroep extra interessant:
- voorbeeldfunctie van de overheid op het vlak van het organiseren van redelijke aanpassingen voor personen met een handicap en het inclusief onderwijs. Het Hof verwijst naar Nederland, waar dove leerlingen ook in het gewone onderwijs recht hebben op een tolk voor 100% van de lessen.
- bewijslast: de overheid levert niet het bewijs dat een dergelijke ondersteuning een onevenredige belasting met zich meebrengt, rekening houdend met haar financiële en organisatorische middelen.
- een redelijke aanpassing is in principe een volledige ondersteuning. Het argument dat er niet genoeg tolken zouden zijn snijdt geen hout. Het Hof van Beroep stelt vast dat er volgens de eigen gegevens van de Vlaamse Onderwijsinspectie wel degelijk voldoende gediplomeerde gebarentolken beschikbaar zijn, maar dat die hun tolkactiviteiten niet voldoende kunnen uitoefenen wegens de organisatie ervan door de Vlaamse gemeenschap zelf: het te lage aantal toegekende uren, het door de overheid opgelegde zelfstandigenstatuut, de lage financiële tegemoetkomingen en de administratieve overregulering.
- gelijkheidsbeginsel: het argument van de gelijkheid tussen slechthorende en dove kinderen onderling wordt ontkracht. Dat argument is niet relevant, want redelijke aanpassingen worden geëvalueerd aan de hand van een concrete situatie die een of meerdere personen met bijzondere behoeften betreft
De NHRPH is erg blij met het arrest. Het is een eerste toepassing van het op 10 juli 2008 goedgekeurde Gelijkekansen- en gelijkebehandelingsdecreet in het onderwijs. Hopelijk krijgt het navolging in de rest van het land en in alle domeinen van het leven.
Hier vindt u een link naar het arrest in kwestie pdf-formaat. Om redenen van privacy zijn de namen van ouders en kinderen onleesbaar gemaakt.